3 nét độc khi tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản

Tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản

Dù là một người khô khan, hẳn bạn cũng sẽ bị những cây Bonsai Nhật Bản chinh phục bởi vẻ đẹp thanh tao, vừa cầu kỳ, lại vừa đơn giản mang trong mình những triết lý, ẩn ý cao siêu mà mỗi người có thể có một cách hình dung riêng. Tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản là một cuộc dạo chơi thú vị nhưng cũng đầy thách thức. Dưới đây là 3 nét độc khi tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản.

Những khái niệm về nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản

Bonsai là một loại hình nghệ thuật tổng hợp có nét gần gũi nhất với tạo hình điêu khắc. Bước vào tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật, bạn sẽ bắt gặp rất nhiều những thuật ngữ của giới chuyên ngành như thác đổ, nửa thác đổ, tạo dáng, cắt tỉa, lùm, rễ bò trên đá….

Bonsai là gì?

Bonsai (Bồn Tài) là khái niệm chỉ nghệ thuật trồng cây cảnh trong chậu của Nhật Bản có bắt  nguồn từ Trung Quốc. Nói đến Bonsai người ta hình dung về những cây cảnh nhỏ nhưng được tạo hình dáng cổ thụ thanh nhã. Bon là cái khay, cái chậu. Sai là cây, trồng cây. Bonsai là cây trồng trong chậu, được tạo dáng đặc biệt mang tính thẩm mỹ, nghệ thuật và ẩn chứa một ý nghĩa, một câu chuyện nào đó.

Bonsai có thể là 1 cây hoặc 1 nhóm cây được người ta mang về chăm sóc, cắt tỉa, thu nhỏ lại nhưng vẫn mang dáng dấp cổ thủ kỳ vĩ. Cây Bonsai giống như một thế giới thu nhỏ, nơi con người ta có thể nhìn tỏ với cái nhìn bao quát cả thế giới.

Nghệ thuật Bonsai Nhật Bản mang ảnh hưởng của sắc thái Thiền

Mỗi tác phẩm mang một ý nghĩa, ẩn chứa 1 câu chuyện. Cái độc đáo ở Bonsai Nhật Bản là sự đơn giản, hóa cánh, luôn gợi hình dung, tưởng tượng cho người chiêm ngưỡng. Chúng ta nhấn mạnh ở đây là nghệ thuật gợi chứ không phải là tả, là cái khẳng định rồi.

Tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản, người ta thấy rằng, Bonsai đã có ở Nhật Bản từ đầu thế kỉ 20. Ngay từ khi mới xuất hiện thì sắc thái Thiền đã ảnh hưởng sâu sắc đến Bonsai khi chi phối chung toàn bộ đời sống, cách suy nghĩ của con người. Chính các đề tài tôn giáo trở thành nguồn cảm hứng cho việc sáng tạo Bonsai. Lúc này, Bonsai như một biểu tượng tôn giáo về thiên nhiên.

Tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản, người ta thấy rằng, từ thế kỷ thứ 14 đến 16, sắc tái Thiền mang đậm bản sắc Nhật Bản đã thâm nhập vào từng dáng Bonsai tại Nhật Bản. Lúc này ngoài Bonsai, sắc thái Thiền còn thâm nhập vào kiến trúc, tạo cảnh, cắm hoa, trà đạo của Nhật Bản.

Nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản mang màu sắc triết lý tinh thần nước Nhật.

Không chỉ là sản phẩm của một loại hình nghệ thuật, Bonsai như là biểu hiện đỉnh cao của tinh thần nước Nhật. Tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản, ấn tượng sâu sắc nhất là Bonsai như là hiện thân của tinh thần Nhật Bản.

Thế kỷ thứ 17 là thời kì hoàng kim của Bonsai. Đây cũng là thời kỳ đỉnh cao của triết lý Phật Giáo và thơ Hai-cư. Bonsai thời kì này thấm đẫm triết lý Phật Giáo và trở thành đề tài đặc biệt hấp dẫn của hội họa, điêu khắc và thơ ca.

Tìm hiểu nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản thời kì này, người ta nói nhiều về sự trầm lặng sâu sắc và tế nhị. Bonsai là một nghệ thuật sống động. Bonsai mang đậm tinh thần Nhật Bản như là thơ Hai – cư chỉ có 17 âm tiết đã diễn tả một cách sâu sắc, súc tích nhất một tâm tư, tình cảm. Bonsai Nhật Bản luôn ẩn tàng một tình cảm hay một trạng thái tinh thần mãnh liệt.

Nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản, người ta càng đi sâu càng như vỡ ra những nét tính cách cao quý đặc trưng của người Nhật.

Tính Thiền – Phật giáo trong nghệ thuật Bonsai Nhật Bản thể hiện ở tinh thần hòa hợp với thiên nhiên. Có thể nói, dù xuất phát từ Trung Quốc, nhưng nghệ thuật Bonsai tại Nhật Bản mới thực sự đạt được đỉnh cao và mang hoàn toàn tính cách – tinh thần Nhật Bản. Chính các khái niệm Wabi, Sabi và Kami, những triết lý Thiền là nguồn cảm hứng vô tận cho Bonsai.

Tìm hiểu nghệ thuật Bonsai Nhật Bản như một cuộc dạo chơi thú vị vì càng đi sâu, đi xa, ta càng khám phá ra nhiều điều sâu sắc lý thú.